آزمایش HbA1c چیست؟

آزمایش HbA1c نشان دهنده میانگین سطح قند خون بیمار در 3 ماه گذشته است که می تواند برای کنترل و ارزیابی دیابت استفاده شود.

آزمایش HbA1 c یا هموگلوبین گلیکوزیله در خون
این آزمایش هموگلوبین A1c میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون را اندازه گیری می کند. از آنجایی که عمر گلبول های قرمز حدود ۳ ماه است، آزمایش HbA1c نشان دهنده میانگین سطح قند خون بیمار در ۳ ماه گذشته است که می تواند برای کنترل و ارزیابی دیابت استفاده شود. قند خون بالا سبب اتصال قند به هموگلوبین شده و نوعی از هموگلوبین بنام فرم گلیکوزیله را بوجود می اورد. اگر سطح HbA1c شما بالا باشد، میتواند نشانه دیابت باشد. با توجه به اینکه دیابت یک بیماری مزمن است  که میتواند باعث مشکلات سلامتی جدی از جمله عوارض چشم، کلیه، عوارض قلبی عروقی، کندی بهبود زخم و عفونت و غیره شود . البته بسیاری از عوارض دیابت را می‌توان با کنترل به موقع و پایش مداوم و همچنین از طریق برنامه های خود مراقبتی به میزان قابل توجهی کاهش داد .
آزمایش HbA1c چه کاربردی دارد؟
• اگر دیابت دارید، آزمایش HbA1c می تواند به نظارت بر وضعیت و سطح گلوکز شما کمک کند.
• آزمایش HbA1c ممکن است برای بررسی دیابت یا پیش دیابت در بزرگسالان استفاده شود. ( پیش دیابت یعنی سطح قند خون شما نشان می دهد که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید).
زمان مناسب برای انجام آزمایش HbA1c:
• در صورت داشتن علائم دیابت مانند: تشنگی، افزایش ادرار، تاری دید، خستگی
• همچنین توصیه می شود که بزرگسالان بالای ۴۵ سال برای غربالگری دیابت و پیش دیابت آزمایش شوند.
• اگر زیر ۴۵ سال دارید، در صورت داشتن عوامل خطر خاص(که شامل اضافه وزن یا چاق بودن، فشار خون بالا، سابقه بیماری قلبی و عدم تحرک بدنی)، ممکن است به انجام این آزمایش نیاز داشته باشید.

• در صورتیکه نتایج آزمایش شما طبیعی است، باید هر ۳ سال یک بار آزمایش را تکرار کنید.
• اگر نتایج نشان داد که مبتلا به پیش دیابت هستید، باید هر ۱ تا ۲ سال یکبار آزمایش دهید.
• همچنین زمانی که پزشک در برنامه درمانی بیمار تغییری اعمال میکند نیاز به آزمایش می باشد. 
شرایط بیمار قبل از آزمایش HbA1c :
برای آزمایش HbA1c نیاز  به آمادگی خاصی و یا ناشتایی نمی باشد
 چه عواملی بر نتیجه آزمایش هموگلوبین A1c تأثیر می گذارد؟
• خونریزی حاد یا مزمن( به دلیل کمبود ذخایر هموگلوبین)
• کم خونی فقر آهن
• نارسایی مزمن کلیه
•  قند خون حاد غیر دیابتیک
• جراحی طحال یا برداشتن طحال
• بارداری
• افزایش تری گلیسیرید
• مصرف مکمل هایی مانند ویتامین C و E همچنین اگر بیمار در روزهای اخیر تزریق خون داشته باشد، ممکن است باعث کاهش کاذب هموگلوبین A1c شود. فقر آهن نیز موجب افزایش کاذب هموگلوبین A1c میشود .

همچنین اگر بیمار در روزهای اخیر تزریق خون داشته باشد، ممکن است باعث کاهش کاذب هموگلوبین A1c  شود. فقر آهن نیز موجب افزایش کاذب هموگلوبین A1c می‌شود.
چه افرادی باید آزمایش HbA1C انجام دهند؟
افرادی که سن آنان بالای ۴۵ سال است و یا افرادی که زیر ۴۵ سال سن دارند اما دچار اضافه وزن بوده  یا مبتلا به پیش دیابت یا دیابت نوع ۲ هستند، انجام آزمایش A1C ضرورت دارد. اگر نتیجه آزمایش A1C طبیعی بوده و سن شما بالای ۴۵ سال است، اما یکی از عوامل خطر مرتبط با دیابت (سابقه خانوادگی، شاخص توده بدنی بالا و ...) را دارید و یا قبلا به دیابت بارداری مبتلا بوده‌اید توصیه می‌شود که آزمایش A1C را هر ۳ سال یکبار تکرار نمائید.اگر مبتلا به دیابت هستید، آزمایش A1C را حداقل دو بار در سال انجام دهید. 
در صورتی که داروهای شما تغییر کرده و یا به بیماری‌های دیگری مبتلا هستید در مورد دفعات تکرار آزمایش A1C در طول سال، با پزشک مشورت کنید.

منبع:https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=167&contentid;=A1C